W związku z licznymi zapytaniami z Zarządów Terenowych OPP i SPPP dotyczącymi rozliczania czasu służby podczas „Szczytu klimatycznego” odbywającego się w Warszawie w dniach 11-22 listopada 2013 r. Zespół d/s OPP, SPPP i SAT przy Zarządzie Głównym NSZZ P zwrócił się do Komendy Głównej Policji o pilne przedstawienie opinii w tej sprawie.
W piśmie Gkk – 11898/13 z dnia 6.11.2013 r. skierowanym do Komendantów Wojewódzkich Policji i Komendanta Stołecznego Policji, Zastępca Dyrektora Gabinetu Komendanta Głównego Policji insp. dr Tomasz Szankin przedstawił kwestie związane z regulacjami dotyczącymi czasu służby policjantów. Wynika z nich, że do czasu służby wlicza się:
1. Odprawa przed wyjazdem z miejsca stacjonowania pododdziału i przejazd do wyznaczonego stacjonowania pododdziału w Warszawie.
2. Wykonywanie czynności służbowych innych niż w §11 w trakcie pobytu w miejscu stacjonowania pododdziału ( min. odprawy, sporządzanie wykazów do służby itd..)
3. Wyjazd z miejsca stacjonowania pododdziału do służby lub zabezpieczenia do czasu powrotu.
4. Policjanci wytypowani przez dowódcę akcji/operacji do pozostawania w odwodzie (od chwili rozpoczęcia akcji/operacji do chwili odwołania gotowości do działań przez dysponenta sił).
5. Odprawa przed powrotem z wyznaczonego stacjonowania pododdziału i przejazd do miejsca stacjonowania pododdziału.
Z upoważnienia
Przewodniczącego Zespołu
d/s OPP, SPPP i Sat
przy Zarządzie Głównym NSZZ P
Leszek Kamiński
W załączeniu przesyłam;1. pismo Gkk – 11898/13 z dnia 6.11.2013 r.
Warszawa, 6 listopada 2013 r.
W związku z planowaną w Warszawie w dniach 11-22 listopada 2013 r. 19. Sesją Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC ‑ COP19), mając na względzie liczbę zaangażowanych w zabezpieczenie wymienionego przedsięwzięcia funkcjonariuszy Policji oraz możliwość realizacji przez nich zadań w czasie przekraczającym ustawową normę, poniżej przypominam o istotnych kwestiach związanych regulacjami dotyczącymi czasu służby policjantów.
Przepisy prawa normujące przedmiotowe zagadnienie zostały ujęte w art. 33 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2011 r. Nr 287, poz. 1687, z późn. zm.) oraz w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2001 r. w sprawie rozkładu czasu służby policjantów (Dz. U. Nr 131, poz. 1471).
Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy o Policji czas pełnienia służby policjanta jest określony wymiarem jego obowiązków, z uwzględnieniem prawa do wypoczynku. Natomiast w myśl art. 33 ust. 2 cytowanej ustawy zadania służbowe policjanta powinny być ustalone w sposób pozwalający na ich wykonanie w ramach 40-godzinnego tygodnia służby, w 3-miesięcznym okresie rozliczeniowym.
Zaznaczenia przy tym wymaga, że w przypadku policjantów realizujących zadania w ramach zabezpieczenia wspomnianego przedsięwzięcia nie wprowadzono odrębnego okresu rozliczeniowego, tak jak miało to miejsce w przypadku policjantów realizujących w okresie od dnia 1 czerwca 2012 r. do dnia 30 czerwca 2012 r. zadania bezpośrednio związane z zapewnieniem bezpieczeństwa podczas Turnieju UEFA EURO 2012.
Przypomnieć należy, że stosownie do § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2001 r. w sprawie rozkładu czasu służby policjantów przedłużenie czasu służby policjanta może nastąpić w szczególności ze względu na konieczność:
1) wykonania rozpoczętych czynności: dochodzeniowo-śledczych, operacyjno -rozpoznawczych oraz administracyjno-porządkowych, jeżeli nie mogą one zostać przerwane;
2) zapewnienia ciągłości służby na stanowiskach, na których wymagane jest utrzymanie pełnienia służby w sposób ciągły;
3) realizacji innych spraw niecierpiących zwłoki.
W przypadku przekroczenia ustawowej normy czasu służby, o której mowa w art. 33 ust. 1 ustawy o Policji, w zamian za czas służby przekraczający normę, zgodnie z podstawową zasadą wyrażoną w art. 33 ust. 3 ustawy o Policji policjantowi udziela się czasu wolnego od służby w tym samym wymiarze. Przepisu art. 33 ust. 3 ustawy o Policji nie stosuje się jednak do policjanta uprawnionego do dodatku funkcyjnego (art. 33 ust. 4 cytowanej ustawy).
Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że obowiązujące przepisy prawa nie przewidują, tak jak miało to miejsce podczas Turnieju UEFA EURO 2012, na mocy ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, wypłaty policjantom realizującym zadania związane z zabezpieczeniem UNFCCC ‑ COP19 zryczałtowanego ekwiwalent pieniężnego z tytułu nadgodzin.
W czasie trwania wspomnianego na wstępie przedsięwzięcia pamiętać należy o prawidłowym ewidencjonowaniu czasu służby policjantów. Ewidencję czasu służby policjantów realizujących określone zadania powinni prowadzić przełożeni właściwi w sprawach osobowych (dowódcy akcji/operacji policyjnych) lub kierownicy komórek organizacyjnych przez nich wyznaczeni, zarówno w stosunku do policjantów pełniących służbę w podległych jednostkach organizacyjnych Policji realizujących zadania w ramach akcji/operacji policyjnych, jak też policjantów delegowanych.
Warto też zwrócić uwagę, że na podstawie przepisu art. 33 ustawy o Policji oraz rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2001 r. w jednostkach organizacyjnych Policji wprowadzony został rozkład czasu służby: zmianowy ‑ na stanowiskach służbowych, na których wymaga się pełnienia służby w systemie zmianowym lub w sposób ciągły oraz podstawowy ‑ na pozostałych stanowiskach służbowych. Natomiast w szczególnie uzasadnionych wypadkach przełożony może ustalić indywidualny rozkład czasu służby policjanta w ramach normy czasu tej służby (§ 7 powołanego rozporządzenia).
W cytowanym rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie rozkładu czasu służby policjantów została również uregulowana kwestia udzielania policjantowi czasu wolnego.
W przypadku policjanta pełniącego służbę w podstawowym rozkładzie czasu służby rozporządzenie z dnia 18 października 2001 r. nie wprowadza wprost minimalnej normy wypoczynku stanowiąc, że policjant ten pełni służbę przez 8 godzin dziennie od poniedziałku do piątku, w godzinach od 8.15 do 16.15, przy czym przełożony właściwy w sprawach osobowych może wprowadzić inne godziny rozpoczęcia i zakończenia służby jeżeli jest to uzasadnione warunkami lokalnymi lub wymaga tego szczególny charakter wykonywanych zadań (§ 5).
Policjantowi pełniącemu służbę w zmianowym rozkładzie czasu służby, na zmiany trwające po 8 godzin, po 8 godzinach służby udziela się co najmniej 10 godzin czasu wolnego. Po pięciu kolejnych służbach pełnionych w porze nocnej policjantowi udziela się 48 godzin czasu wolnego (§ 4 ust. 4 rozporządzenia).
Natomiast policjantowi pełniącemu służbę w zmianowym rozkładzie czasu służby, na zmiany trwające po 12 godzin, po 12 godzinach służby udziela się 24 godziny czasu wolnego, a jeżeli pełnił służbę w porze nocnej, udziela się 48 godzin czasu wolnego (§ 4 ust. 5 rozporządzenia).
Istotnym jest także, że pod pojęciem „czasu służby” na gruncie przepisów ustawy o Policji oraz rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2001 r. należy rozumieć każdy okres, podczas którego policjant wykonuje zadania i czynności służbowe.
W związku z powyższym, w przypadku policjantów skupionych w danym miejscu zakwaterowania, z którego bezpośrednio wyjeżdżają realizować określone zadania (opuszczając miejsce zakwaterowania są umundurowani i odpowiednio wyposażeni, a zatem gotowi do natychmiastowego podjęcia ewentualnej interwencji i pozostają od chwili wyjazdu w dyspozycji dowódcy), za czas służby należy uznać czas przypadający od momentu wyjazdu z tego miejsca zakwaterowania w celu realizacji zadań i czynności służbowych do momentu powrotu do miejsca zakwaterowania (np. z OPP w Piasecznie do Warszawy i powrót do OPP w Piasecznie). Czas przypadający między powrotem z realizacji zadań i czynności służbowych do miejsca zakwaterowania a kolejnym wyjazdem nie może być uznawany za czas służby.
Jednocześnie należy wskazać, że policjanci wytypowani przez dowódcę akcji/operacji do pozostawania w odwodzie (od chwili rozpoczęcia akcji/operacji do chwili odwołania gotowości do działań przez dysponenta sił) powinni mieć czas ten zaliczony do czasu służby.
Przy rozliczaniu czasu służby należy dodatkowo uwzględniać czas przejazdu z dotychczasowego miejsca pełnienia służby przez policjanta do miejsca jego zakwaterowania (np. z Katowic do Warszawy).
ZASTĘPCA DYREKTORA
GABINETU KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI
insp. dr Tomasz SZANKIN